دانلود،علمی،سرگرمی

آزمایش کنید صفحه ی 111                                                                                     در این آزمایش آن چه حجم خلال ها را بیشتر و یا کمتر می کند جذب یا دفع آب موجود در سلول هاست. سلولی که آب جذب می کند متورم می شود و آن که آب از دست می دهد چروکیده می شود هرچه اختلاف غلظت مایع درون سلول با محیط بیرون سلول بیشتر باشد جذب یا دفع آب شدید تر و بیشتر است بنابراین میزان چروکیدگی خلال ها در ظرف شماره ی 3 باید زیاد تر باشد. از دانش آموزان بخواهید آزمایش را با خلال سیب زمینی پخته نیز انجام دهند و نتیجه ی آن را با آزمایش قبل مقایسه کنند. در خلال پخته به علت مرگ سلول ها نفوذ پذیری غشا بیشتر است

فکر کنید صفحه ی 112

در سلول جانوری دیواره ی سخت سلولی ، بخش تولید غذا و واکوئول (انباری) بزرگ وجود ندارد . سیتوپلاسم و هسته به کناره های سلول انتقال یافته است همچنین تعداد میتوکندری ها) بخش تولید انرژی )در سلول گیاهی بیشتر از جانوری است این تفاوت ها سبب شده است که کار سلول گیاهی و جانوری متفاوت باشد . مثلا بخش تولید غذا در سلول گیاهی می تواند با استفاده از نور خورشید غذاسازی کند به همین دلیل گیاهان تولید کننده اند و یا این که دیواره ی سلولی سخت دارند که همانند اسکلت موجب استحکام بافت گیاهی می شود .به همین د لیل سلول گیاهی شکل خود را حفظ می کند.

مشاهده کنید صفحه ی113

سلول های پوسته ی پیاز مانند آجرهایی در کنار هم قرار گرفته اند اما سلول های پوششی داخل گونه از هم جدا و به صورت پراکنده دیده می شود

هسته ی سلول های گونه تقریبا در بخش مرکزی سلول نسبت به سلول ها کوچک و پر رنگ تر دیده می شود. اما در سلول های پیاز هسته در کنار سلول هم دیده می شود

سلول های گونه تقریبا گرد یا بیضوی شکل و دیواره ی نازک آن ها دیده نمی شود اما سلول های پیاز شکل هندسی منظم چند ضلعی دارند و مانند آجرهای یک ساختمان در کنار هم قرار دارند . دیواره ی سخت اسکلتی آن ها نیز ضخیم است.

اندازه گیری بزرگی سلول در زیر میکروسکوپ

ابتدا یک قطعه خط کش پلاستیکی شفاف به طول تقریبی 10 سانتی متر را مانند لام روی صفحه ی میکروسکوپ می گذاریم و با بزرگ نمایی کم میکروسکوپ درجه ی آن را پیدا می کنیم در این حال خط کش را طوری در میدان دید قرار می دهیم که لبه ی درجه بندی خط کش دقیقا در قطر دایره ی میدان دید واقع شود تعداد فواصل را که بر حسب میلی متر است می شماریم بدین ترتیب قطر میدان دید میکروسکوپ با عدسی شیئی ضعیف بر حسب میلی متر به دست می آید

حال لام دارای سلول پیاز را روی صفحه ی میکروسکوپ می گذاریم و در محل قطر تعداد سلول های به دنبال همدیگر را می شماریم آن گاه از تقسیم قطر میدان میکروسکوپ بر تعداد سلول ها ، قطر تقریبی هر سلول به دست می آید.

فکر کنید صفحه ی 115

می دانیم که سلول از طریق سطح ، برای حجم خود با محیط بیرون مبادله ی مواد دارد در صورتی که سلول از حد معینی بزرگتر شود سطح آن نمی تواند نیاز های حجم را برطرف کند زیرا سطح با توان 2 و حجم با توان 3 رشد می کند. بنابر این طبق شکل افزایش حجم بسیار بیشتر از افزایش سطح است. به همین دلیل سلول برای تامین نیاز های خود لازم است تقسیم شود تا سطح آن زیاد شده و نیازهایش را تامین کند.

مقایسه کنید صفحه ی 117

سلول های بافت چربی مسطح بوده وشکل هندسی معینی ندارند هسته ی آنها در گوشه ی سلول قرار دارد و بیش تر حجم سلول را بخش ذخیره ای تشکیل می دهد

بافت خون سه نوع سلول دارد

گلبول قرمز : کروی شکل بوده و بخش مرکزی آن فرو رفته است هسته ندارد و دارای ماده قرمز رنگی است و کار آن انتقال گاز های تنفسی است

گلبول سفید : شکل خاصی ندارد دارای یک هسته ی یک قسمتی یا چند قسمتی است و عمل دفاع را بر عهده دارد

پلاکت ها شکل خاص ندارند و به عمل انعقاد خون کمک می کنند.

بافت خون

خون از سلول های متفاوتی ساخته شده است که هر کدام وظیفه ی مخصوصی را بر عهده دارد ولی با یکدیگر هماهنگ بوده و موجب هماهنگی کار خون می شود.

تفسیر کنید صفحه 118

کوچک ترین بخش بدن جانداران که زنده است و می تواند همه ی کارهای موجود زنده را انجام دهد سلول نام دارد

سلول چربی می تواند چربی ها را ذخیره کند اما سلول برگ گیاه نازک و پهن است و دارای مولکول های کلروفیل است که می تواند نور گیاه را جذب کند و غذا بسازد اما یک سلول ماهیچه ای دوکی شکل است و قابلیت انقباض و حرکت دارد بنابراین سلول ها با توجه به نوع کار آن ها شکل و اندازه های متفاوت دارد.

فکر کنید صفحه 119

همان طور که یک شهر از بافت های گوناگون مانند نانوایی ، قصابی ، قنادی و ... تشکبل شده است وهریک از این بافت ها کار های جداگانه ای را انجام می دهند و در کنار هم نیاز های شهر را تامین می کند و اگر یکی از این بافت ها نباشد مشکلات پیش می آید در یک اندام هم بافت های مختلف و مرتبط به هم وجود دارند که به انجام فعالیت اندام کمک می کنند مثلا در معده بافت خونی ، بافت عصبی ، بافت ماهیچه ای ، بافت پیوندی و... وجود دارد که هریک از این بافت ها با انجام وظایف خود سبب می شوند که این اندام وظایف خود را انجام دهد.

مشاهده کنید صفحه 119

سلول ها نازک و پهن هستند و درکنار هم قراردارند وبافت پوششی سطح خارجی کلیه را تشکیل می دهند .

فکر کنید صفحه 122

1)افرادی که فعالیت های ورزشی شدید انجام می دهند یا شغل آن ها با فعالیت شدید بدنی ارتباط دارد مانند ورزشکاران ، کارگران بنایی

2)فعالیت هایی که در آن ها ماهیچه های بدن فعالیت کمتری انجام می دهند انرژی کمتر و فعالیت هایی که در آن ها ماهیچه سریع تر کار می کنند انرژی بیشتر نیاز دارند.

3)نوزادان ، کودکان و نوجوانان زنان بار دار و شیرده به غذاهایی احتیاج دارند که برای رشد مناسب است. زیرا در سنین سرعت رشد بدن نسبت به سایر زمان ها بیشتر است.اما اافراد سالخورده به این نسبت نیاز ندارند

بحث کنید صفحه 128

ویتامین های محلول در چربی بیشتر از ویتامین های محلول در آب در بدن ذخیره می شوند . مقدار اضافی ویتامین های محلول در آب همراه آب اضافی بدن دفع می شود

کمبود هر دو باعث تولید بیماری می شود . به طور مثال کمبود ویتامین ث (ویتامین محلول در آب) باعث تولید بیماری اسکوربوت و کمبود ویتامین آ (ویتامین محلول در چربی) باعث بیماری شب کوری می شود.

استفاده ی بیش از حد از ویتامین های محلول در چربی خطرناک تر از ویتامین های محلول در آب است . زیرا این ویتامین در بدن ذخیره می شود. ویتامین های محلول درآّ مانند ویتامین ث مقاومت کمتری نسبت به حرارت دارند

بحث کنید صفحه 130

کودکان و نوجوانان باید به اندازه کافی از انواع مواد غذایی استفاده کنند تا مواد مورد نیاز برای رشد و ترمیم سلول ها و فعالیت های روز مره ی آن ها توسط غذا تامین شود ولی در مورد افراد مسن محدودیت هایی در مصرف بعضی از مواد غذایی (بخصوص قند و چربی) لازم است

1)کیک ، مربا ، شیر = غلات ، میوه و قند ، شیر

2)نان ، پنیر ، کره و چای = غلات ، شیر ، چربی ، نوشیدنی

3)نان ، خامه ، عسل ، چای = غلات ، چربی ، قند ، نوشیدنی.

4)نان ، خرما ، شیر ، گردو = غلات ، قند ، شیر ، گوشت.

از نظر کافی بودن = صبحانه ی شماره ی 1 و 4 گروه های بیشتری از مواد غذایی را شامل می شود.

از نظر تنوع داشتن = صبحانه ی شماره ی 4 از تنوع بیشتری برخوردار است .

جمع آوری اطلاعات صفحه 132

هدف از طرح این فعالیت جلب توجه دانش آموزان به اهمیت تنوع و برخورداری از انواع مواد غذایی است هدف از طرح این فعالیت جلب توجه دانش آموزان به اهمیت تنوع و برخورداری از انواع مواد غذایی است گیاهخواری عملا به حذف گوشت یا برخی محصولات با منشا حیوانی، بسته به درجه گیاهخوار بودن از رژیم غذائی اطلاق می شود.انواع متفاوتی از گیاهخواری وجود دارد که هریک منافع و البته مشکلات مربوط به خود را دارند.اولین نوع از سه روش عمده آن که رایج ترین آنهاست روش ovo-lacto می باشد. گیاهخواران اوو – لاکتو هیچ گونه گوشتی (گوشت قرمز ، ماکیان ، غذاهای دریایی) نمی خورند ، اما تخم مرغ و محصولات لبنی را مصرف می کنند.گروه دوم به Lacto معروفند.گیاهخواران گروه لاکتو گوشت و تخم مرغ نمی خورند اما لبنیات را در برنامه غذائی خود دارند.آخرین گروه با سخت ترین رژیم غذائی ، Vegans هستند.گیاهخواران وگان، گوشت، تخم مرغ، لبنیات، غذاهای حاوی محصولات جانبی حیوانی و حتی عسل نمی خورند.این گروه حتی از محصولات چرمی، پشمی، پوست خرگوش، ابریشمی، یا هرگونه محصول بدست آمده از حیوانات استفاده نمی کنند.علاوه بر این افرادی هستند که ترجیح می دهند گوشت قرمز نخورند اما از گوشت ماکیان و غذاهای دریایی استفاده می کنند.از جمله گروهی بنام نیمه گیاهخواران semi-vevetarian که محصولات لبنی ، تخم مرغ ، مرغ و ماهی مصرف می کنند اما گوشت دیگری نمی خورند.گروه دیگری هم به نام پسکو pesco-vegetarian از فرآورده های لبنی، تخم مرغ، و ماهی تغذیه می کنند اما از انواع دیگر گوشت پرهیز می کنند.برخی گیاهخواران رژیم میوه خواری دارند (frutarians) که در واقع نوعی رژیم وگان است و در آن مصرف غذاهای پخته به حداقل می رسد و بیشتر از میوه های خام ، خیار و گوجه ، و نیز از دانه ها استفاده می شود.این گروه تنها ان دسته از خوراکیهای گیاهی راانتخاب می کند که چیدن آنها منجر به مرگ گیاه نشود. و بالاخره جوانه خواران (sproutarians) نیز در میان این گروه دیده می شوند که عمدتا از جوانه ها، دانه ها ، و برنج تغذیه می کنند بنا بر نظر متخصصین تغذیه ، رژیم گیاهخواری می تواند سالم و کافی باشد اما اینکه رژیم گیاهخواری بهتر و سالم تر از رژیم غذائی معمولی است بستگی به مواد موجود در رژیم گیاهخواری دارد . مطالعات عموماً نشان می دهد که گیاخواران ?? درصد کمتر از افرادی که گوشت ، ماهی و مرغ مصرف می کنند دچار مرگ در اثر بیماریهای قلبی می شوند . اما درباره تأثیر این رژیم بر روی سرطان مطالعات قطعی وجود ندارد . رژیم های گیاه خواری می توانند سودمند باشند اما به شرط این که درست و دقیق برنامه ریزی شده باشند ، گیاه خواران ضمن یک برنامه ی غذایی مناسب می توانند ریسک بیماری هایی چون چاقی ، فشار خون بالا ، یبوست و سرطان کولن (بخشی از روده ی بزرگ) را کاهش دهند و در صورتی که گیاه خواران برنامه ی ضعیفی داشته باشند ریسک بیماری هایی چون استئوپروز ، نرمی استخوان ، آنمی مربوط به آهن و ویتامین 12B و کندی رشد در کودکان را می توان انتظار داشت

فکر کنید صفحه ی 138

با عمل گوارش ،غذا ها خرد و با تغییرات شیمیایی حاصل از آن محلول می شوند

آب و نمک ها و ویتامین ها در آب یا چربی حل می شوند و از ابتدا مولکول های کوچکی هستند که نیاز به خرد شدن ندارند

با پختن غذا ها، غذا ها نرم تر و قابلیت هضم بهتری پیدا می کنند زیرا حرارت بافت های جانوری و دیواره سلول های کیاهی را متلاشی می کند و مواد درون سلول ها آزاد می شوند همچنین با پختن غذا اغلب میکروب ها و عوامل زنده ببماری زا مانند انگل ها از بین می روند

مقایسه کنید صفحه 139

1)آنزیم ها سرعت واکنش های شیمیایی را تغییر می دهند . 2) هر آنزیم فقط بر ماده ی معینی اثر می کند. 3) آنزیم های بعد از فعالیت دست نخورده باقی می ماند.

آنزیم سمت راست سرعت شکستن مولکول های بزرگ و تبدیل آن ها به مولکول های کوچک را افزایش می دهد در حالی که آنزیم چپ باعث پیوند یافتن سریع تر مولکول های کوچک و تولید مولکول های بزرگ ترمی شود.

فکر کنید صفحه ی 140

زبان علاوه بر اینکه اندام چشایی است 1)موجب حرکت غذا در دهان و وبه جویدن کمک می کند

2)در حرف زدن کاملا دخالت دارد و بیشتر حروف را با زبان می توان ادا کرد

-عمل جویدن گوارش فیزیکی است و با آن قطعات غذا فقط به اجزای کوچک با همان ترکیب تقسیم می شود .-هر چه غذا بیشتر جویده شود کار آنزیم ها در دستگاه گوارش بهتر خواهد شد و گوارش شیمیایی بهتر صورت می گیرد.

مشاهده کنید صفحه ی 140

نوع دندان      تعداد در کل دهان              وظیفه

پیش                     8                                         بریدن غذا

نیش                     4                           سوراخ کردن پاره کردن غذا

آسیای کوچک         8                                  آسیاب کردن

آسیای بزرگ            12                                آسیاب کردن

آزمایش کنید صفحه ی 142

لیپید ها:

لوله ی شماره 1 بدون تغییر-لوله ی شماره 2 چربی پراکنده شده است و مانند صفرا عمل می کند –لوله شماره 3تمام قطرات چربی در محلول پراکنده و حل شده است و مانند آنزیم های گوارشی چربی ها عمل کرده است

 آزمایش کنید صفحه ی 142

پروتئین ها

1)لوله ی شماره 1 بدون تغییر-لوله ی شماره 2مقداری سفیده تخم مرغ کم شده است و مایع آن غلیظ تر به نظر می رسد – تغییر چندانی در مقدار سفیده تخم مرغ صورت نگرفته است فقط کمی تیره تر شده است –لوله شماره 4 تمام سفیده تخم مرغ در محلول حل شده

فکر کنید صفحه ی 148

خون شامل پلاسما و ذرات شناور در پلاسما (گلبول های سفید ، قرمز و پلاکت ها) است. هنگامی که خون لخته می شود پروتئین محلول پلاسما که فیبرینوژن نام دارد به رشته های نا محلول فیبرین تبدیل می شود در نتیجه ذرات شناور پلاسما در لابه لای این رشته ها قرار می گیرند و ماده ای نیمه جامد که لخته نامیده می شود به وجود می آید . بنابر این در پلاسما فیبرینوژن وجود دارد اما در سرم که مایه ی حاصل از خون لخته شده است فیبرینوژن وجود ندارد.

فکر کنید صفحه ی 149

گیرنده ی عمومی ABدهنده ی عمومی O

خون دارای اهمیت حیاتی است و وظایفی مثل انتقال مواد و تنظیم دما و وظایف دمافی را بر عهده دارد

خیر – چون هدیه ای از طرف خداوند بزرگ است و نمی تواند باعث برتری شود فقط افراد با تقوا برتری دارند. ولی O چون دهنده است مثل انسان هایی است که هرچه دارند در رضای خدا می دهند. و AB آدم های خسیس هستند که از همه می گیرند و جمع مال می کنند ولی انفاق نمی کنند.

اهمیت ویژگی کمتر

تعداد ویژگی بیشتر

تعداد کتاب کمتر

کتاب های نوجواناندر این آزمایش آن چه حجم خلال ها را بیشتر و یا کمتر می کند جذب یا دفع آب موجود در سلول هاست. سلولی که آب جذب می کند متورم می شود و آن که آب از دست می دهد چروکیده می شود هرچه اختلاف غلظت مایع درون سلول با محیط بیرون سلول بیشتر باشد جذب یا دفع آب شدید تر و بیشتر است بنابراین میزان چروکیدگی خلال ها در ظرف شماره ی 3 باید زیاد تر باشد. از دانش آموزان بخواهید آزمایش را با خلال سیب زمینی پخته نیز انجام دهند و نتیجه ی آن را با آزمایش قبل مقایسه کنند. در خلال پخته به علت مرگ سلول ها نفوذ پذیری غشا بیشتر است

فکر کنید صفحه ی 112

در سلول جانوری دیواره ی سخت سلولی ، بخش تولید غذا و واکوئول (انباری) بزرگ وجود ندارد . سیتوپلاسم و هسته به کناره های سلول انتقال یافته است همچنین تعداد میتوکندری ها) بخش تولید انرژی )در سلول گیاهی بیشتر از جانوری است این تفاوت ها سبب شده است که کار سلول گیاهی و جانوری متفاوت باشد . مثلا بخش تولید غذا در سلول گیاهی می تواند با استفاده از نور خورشید غذاسازی کند به همین دلیل گیاهان تولید کننده اند و یا این که دیواره ی سلولی سخت دارند که همانند اسکلت موجب استحکام بافت گیاهی می شود .به همین د لیل سلول گیاهی شکل خود را حفظ می کند.

مشاهده کنید صفحه ی113

سلول های پوسته ی پیاز مانند آجرهایی در کنار هم قرار گرفته اند اما سلول های پوششی داخل گونه از هم جدا و به صورت پراکنده دیده می شود

هسته ی سلول های گونه تقریبا در بخش مرکزی سلول نسبت به سلول ها کوچک و پر رنگ تر دیده می شود. اما در سلول های پیاز هسته در کنار سلول هم دیده می شود

سلول های گونه تقریبا گرد یا بیضوی شکل و دیواره ی نازک آن ها دیده نمی شود اما سلول های پیاز شکل هندسی منظم چند ضلعی دارند و مانند آجرهای یک ساختمان در کنار هم قرار دارند . دیواره ی سخت اسکلتی آن ها نیز ضخیم است.

اندازه گیری بزرگی سلول در زیر میکروسکوپ

ابتدا یک قطعه خط کش پلاستیکی شفاف به طول تقریبی 10 سانتی متر را مانند لام روی صفحه ی میکروسکوپ می گذاریم و با بزرگ نمایی کم میکروسکوپ درجه ی آن را پیدا می کنیم در این حال خط کش را طوری در میدان دید قرار می دهیم که لبه ی درجه بندی خط کش دقیقا در قطر دایره ی میدان دید واقع شود تعداد فواصل را که بر حسب میلی متر است می شماریم بدین ترتیب قطر میدان دید میکروسکوپ با عدسی شیئی ضعیف بر حسب میلی متر به دست می آید

حال لام دارای سلول پیاز را روی صفحه ی میکروسکوپ می گذاریم و در محل قطر تعداد سلول های به دنبال همدیگر را می شماریم آن گاه از تقسیم قطر میدان میکروسکوپ بر تعداد سلول ها ، قطر تقریبی هر سلول به دست می آید.

فکر کنید صفحه ی 115

می دانیم که سلول از طریق سطح ، برای حجم خود با محیط بیرون مبادله ی مواد دارد در صورتی که سلول از حد معینی بزرگتر شود سطح آن نمی تواند نیاز های حجم را برطرف کند زیرا سطح با توان 2 و حجم با توان 3 رشد می کند. بنابر این طبق شکل افزایش حجم بسیار بیشتر از افزایش سطح است. به همین دلیل سلول برای تامین نیاز های خود لازم است تقسیم شود تا سطح آن زیاد شده و نیازهایش را تامین کند.

مقایسه کنید صفحه ی 117

سلول های بافت چربی مسطح بوده وشکل هندسی معینی ندارند هسته ی آنها در گوشه ی سلول قرار دارد و بیش تر حجم سلول را بخش ذخیره ای تشکیل می دهد

بافت خون سه نوع سلول دارد

گلبول قرمز : کروی شکل بوده و بخش مرکزی آن فرو رفته است هسته ندارد و دارای ماده قرمز رنگی است و کار آن انتقال گاز های تنفسی است

گلبول سفید : شکل خاصی ندارد دارای یک هسته ی یک قسمتی یا چند قسمتی است و عمل دفاع را بر عهده دارد

پلاکت ها شکل خاص ندارند و به عمل انعقاد خون کمک می کنند.

بافت خون

خون از سلول های متفاوتی ساخته شده است که هر کدام وظیفه ی مخصوصی را بر عهده دارد ولی با یکدیگر هماهنگ بوده و موجب هماهنگی کار خون می شود.

تفسیر کنید صفحه 118

کوچک ترین بخش بدن جانداران که زنده است و می تواند همه ی کارهای موجود زنده را انجام دهد سلول نام دارد

سلول چربی می تواند چربی ها را ذخیره کند اما سلول برگ گیاه نازک و پهن است و دارای مولکول های کلروفیل است که می تواند نور گیاه را جذب کند و غذا بسازد اما یک سلول ماهیچه ای دوکی شکل است و قابلیت انقباض و حرکت دارد بنابراین سلول ها با توجه به نوع کار آن ها شکل و اندازه های متفاوت دارد.

فکر کنید صفحه 119

همان طور که یک شهر از بافت های گوناگون مانند نانوایی ، قصابی ، قنادی و ... تشکبل شده است وهریک از این بافت ها کار های جداگانه ای را انجام می دهند و در کنار هم نیاز های شهر را تامین می کند و اگر یکی از این بافت ها نباشد مشکلات پیش می آید در یک اندام هم بافت های مختلف و مرتبط به هم وجود دارند که به انجام فعالیت اندام کمک می کنند مثلا در معده بافت خونی ، بافت عصبی ، بافت ماهیچه ای ، بافت پیوندی و... وجود دارد که هریک از این بافت ها با انجام وظایف خود سبب می شوند که این اندام وظایف خود را انجام دهد.

مشاهده کنید صفحه 119

سلول ها نازک و پهن هستند و درکنار هم قراردارند وبافت پوششی سطح خارجی کلیه را تشکیل می دهند .

فکر کنید صفحه 122

1)افرادی که فعالیت های ورزشی شدید انجام می دهند یا شغل آن ها با فعالیت شدید بدنی ارتباط دارد مانند ورزشکاران ، کارگران بنایی

2)فعالیت هایی که در آن ها ماهیچه های بدن فعالیت کمتری انجام می دهند انرژی کمتر و فعالیت هایی که در آن ها ماهیچه سریع تر کار می کنند انرژی بیشتر نیاز دارند.

3)نوزادان ، کودکان و نوجوانان زنان بار دار و شیرده به غذاهایی احتیاج دارند که برای رشد مناسب است. زیرا در سنین سرعت رشد بدن نسبت به سایر زمان ها بیشتر است.اما اافراد سالخورده به این نسبت نیاز ندارند

بحث کنید صفحه 128

ویتامین های محلول در چربی بیشتر از ویتامین های محلول در آب در بدن ذخیره می شوند . مقدار اضافی ویتامین های محلول در آب همراه آب اضافی بدن دفع می شود

کمبود هر دو باعث تولید بیماری می شود . به طور مثال کمبود ویتامین ث (ویتامین محلول در آب) باعث تولید بیماری اسکوربوت و کمبود ویتامین آ (ویتامین محلول در چربی) باعث بیماری شب کوری می شود.

استفاده ی بیش از حد از ویتامین های محلول در چربی خطرناک تر از ویتامین های محلول در آب است . زیرا این ویتامین در بدن ذخیره می شود. ویتامین های محلول درآّ مانند ویتامین ث مقاومت کمتری نسبت به حرارت دارند

بحث کنید صفحه 130

کودکان و نوجوانان باید به اندازه کافی از انواع مواد غذایی استفاده کنند تا مواد مورد نیاز برای رشد و ترمیم سلول ها و فعالیت های روز مره ی آن ها توسط غذا تامین شود ولی در مورد افراد مسن محدودیت هایی در مصرف بعضی از مواد غذایی (بخصوص قند و چربی) لازم است

1)کیک ، مربا ، شیر = غلات ، میوه و قند ، شیر

2)نان ، پنیر ، کره و چای = غلات ، شیر ، چربی ، نوشیدنی

3)نان ، خامه ، عسل ، چای = غلات ، چربی ، قند ، نوشیدنی.

4)نان ، خرما ، شیر ، گردو = غلات ، قند ، شیر ، گوشت.

از نظر کافی بودن = صبحانه ی شماره ی 1 و 4 گروه های بیشتری از مواد غذایی را شامل می شود.

از نظر تنوع داشتن = صبحانه ی شماره ی 4 از تنوع بیشتری برخوردار است .

جمع آوری اطلاعات صفحه 132

هدف از طرح این فعالیت جلب توجه دانش آموزان به اهمیت تنوع و برخورداری از انواع مواد غذایی است هدف از طرح این فعالیت جلب توجه دانش آموزان به اهمیت تنوع و برخورداری از انواع مواد غذایی است گیاهخواری عملا به حذف گوشت یا برخی محصولات با منشا حیوانی، بسته به درجه گیاهخوار بودن از رژیم غذائی اطلاق می شود.انواع متفاوتی از گیاهخواری وجود دارد که هریک منافع و البته مشکلات مربوط به خود را دارند.اولین نوع از سه روش عمده آن که رایج ترین آنهاست روش ovo-lacto می باشد. گیاهخواران اوو – لاکتو هیچ گونه گوشتی (گوشت قرمز ، ماکیان ، غذاهای دریایی) نمی خورند ، اما تخم مرغ و محصولات لبنی را مصرف می کنند.گروه دوم به Lacto معروفند.گیاهخواران گروه لاکتو گوشت و تخم مرغ نمی خورند اما لبنیات را در برنامه غذائی خود دارند.آخرین گروه با سخت ترین رژیم غذائی ، Vegans هستند.گیاهخواران وگان، گوشت، تخم مرغ، لبنیات، غذاهای حاوی محصولات جانبی حیوانی و حتی عسل نمی خورند.این گروه حتی از محصولات چرمی، پشمی، پوست خرگوش، ابریشمی، یا هرگونه محصول بدست آمده از حیوانات استفاده نمی کنند.علاوه بر این افرادی هستند که ترجیح می دهند گوشت قرمز نخورند اما از گوشت ماکیان و غذاهای دریایی استفاده می کنند.از جمله گروهی بنام نیمه گیاهخواران semi-vevetarian که محصولات لبنی ، تخم مرغ ، مرغ و ماهی مصرف می کنند اما گوشت دیگری نمی خورند.گروه دیگری هم به نام پسکو pesco-vegetarian از فرآورده های لبنی، تخم مرغ، و ماهی تغذیه می کنند اما از انواع دیگر گوشت پرهیز می کنند.برخی گیاهخواران رژیم میوه خواری دارند (frutarians) که در واقع نوعی رژیم وگان است و در آن مصرف غذاهای پخته به حداقل می رسد و بیشتر از میوه های خام ، خیار و گوجه ، و نیز از دانه ها استفاده می شود.این گروه تنها ان دسته از خوراکیهای گیاهی راانتخاب می کند که چیدن آنها منجر به مرگ گیاه نشود. و بالاخره جوانه خواران (sproutarians) نیز در میان این گروه دیده می شوند که عمدتا از جوانه ها، دانه ها ، و برنج تغذیه می کنند بنا بر نظر متخصصین تغذیه ، رژیم گیاهخواری می تواند سالم و کافی باشد اما اینکه رژیم گیاهخواری بهتر و سالم تر از رژیم غذائی معمولی است بستگی به مواد موجود در رژیم گیاهخواری دارد . مطالعات عموماً نشان می دهد که گیاخواران ?? درصد کمتر از افرادی که گوشت ، ماهی و مرغ مصرف می کنند دچار مرگ در اثر بیماریهای قلبی می شوند . اما درباره تأثیر این رژیم بر روی سرطان مطالعات قطعی وجود ندارد . رژیم های گیاه خواری می توانند سودمند باشند اما به شرط این که درست و دقیق برنامه ریزی شده باشند ، گیاه خواران ضمن یک برنامه ی غذایی مناسب می توانند ریسک بیماری هایی چون چاقی ، فشار خون بالا ، یبوست و سرطان کولن (بخشی از روده ی بزرگ) را کاهش دهند و در صورتی که گیاه خواران برنامه ی ضعیفی داشته باشند ریسک بیماری هایی چون استئوپروز ، نرمی استخوان ، آنمی مربوط به آهن و ویتامین 12B و کندی رشد در کودکان را می توان انتظار داشت

فکر کنید صفحه ی 138

با عمل گوارش ،غذا ها خرد و با تغییرات شیمیایی حاصل از آن محلول می شوند

آب و نمک ها و ویتامین ها در آب یا چربی حل می شوند و از ابتدا مولکول های کوچکی هستند که نیاز به خرد شدن ندارند

با پختن غذا ها، غذا ها نرم تر و قابلیت هضم بهتری پیدا می کنند زیرا حرارت بافت های جانوری و دیواره سلول های کیاهی را متلاشی می کند و مواد درون سلول ها آزاد می شوند همچنین با پختن غذا اغلب میکروب ها و عوامل زنده ببماری زا مانند انگل ها از بین می روند

مقایسه کنید صفحه 139

1)آنزیم ها سرعت واکنش های شیمیایی را تغییر می دهند . 2) هر آنزیم فقط بر ماده ی معینی اثر می کند. 3) آنزیم های بعد از فعالیت دست نخورده باقی می ماند.

آنزیم سمت راست سرعت شکستن مولکول های بزرگ و تبدیل آن ها به مولکول های کوچک را افزایش می دهد در حالی که آنزیم چپ باعث پیوند یافتن سریع تر مولکول های کوچک و تولید مولکول های بزرگ ترمی شود.

فکر کنید صفحه ی 140

زبان علاوه بر اینکه اندام چشایی است 1)موجب حرکت غذا در دهان و وبه جویدن کمک می کند

2)در حرف زدن کاملا دخالت دارد و بیشتر حروف را با زبان می توان ادا کرد

-عمل جویدن گوارش فیزیکی است و با آن قطعات غذا فقط به اجزای کوچک با همان ترکیب تقسیم می شود .-هر چه غذا بیشتر جویده شود کار آنزیم ها در دستگاه گوارش بهتر خواهد شد و گوارش شیمیایی بهتر صورت می گیرد.

مشاهده کنید صفحه ی 140

نوع دندان      تعداد در کل دهان              وظیفه

پیش                     8                                         بریدن غذا

نیش                     4                           سوراخ کردن پاره کردن غذا

آسیای کوچک         8                                  آسیاب کردن

آسیای بزرگ            12                                آسیاب کردن

آزمایش کنید صفحه ی 142

لیپید ها:

لوله ی شماره 1 بدون تغییر-لوله ی شماره 2 چربی پراکنده شده است و مانند صفرا عمل می کند –لوله شماره 3تمام قطرات چربی در محلول پراکنده و حل شده است و مانند آنزیم های گوارشی چربی ها عمل کرده است

 آزمایش کنید صفحه ی 142

پروتئین ها

1)لوله ی شماره 1 بدون تغییر-لوله ی شماره 2مقداری سفیده تخم مرغ کم شده است و مایع آن غلیظ تر به نظر می رسد – تغییر چندانی در مقدار سفیده تخم مرغ صورت نگرفته است فقط کمی تیره تر شده است –لوله شماره 4 تمام سفیده تخم مرغ در محلول حل شده

فکر کنید صفحه ی 148

خون شامل پلاسما و ذرات شناور در پلاسما (گلبول های سفید ، قرمز و پلاکت ها) است. هنگامی که خون لخته می شود پروتئین محلول پلاسما که فیبرینوژن نام دارد به رشته های نا محلول فیبرین تبدیل می شود در نتیجه ذرات شناور پلاسما در لابه لای این رشته ها قرار می گیرند و ماده ای نیمه جامد که لخته نامیده می شود به وجود می آید . بنابر این در پلاسما فیبرینوژن وجود دارد اما در سرم که مایه ی حاصل از خون لخته شده است فیبرینوژن وجود ندارد.

فکر کنید صفحه ی 149

گیرنده ی عمومی ABدهنده ی عمومی O

خون دارای اهمیت حیاتی است و وظایفی مثل انتقال مواد و تنظیم دما و وظایف دمافی را بر عهده دارد

خیر – چون هدیه ای از طرف خداوند بزرگ است و نمی تواند باعث برتری شود فقط افراد با تقوا برتری دارند. ولی O چون دهنده است مثل انسان هایی است که هرچه دارند در رضای خدا می دهند. و AB آدم های خسیس هستند که از همه می گیرند و جمع مال می کنند ولی انفاق نمی کنند.

اهمیت ویژگی کمتر

تعداد ویژگی بیشتر

تعداد کتاب کمتر

کتاب های نوجوانان